Χάρολντ Πίντερ: Μεταξύ του μοντέρνου και του μεταμοντέρνου

-->

Ο Χάρολντ Πίντερ, τον οποίο το Τμήμα Αγγλικής του ΑΠΘ είχε αναγορεύσει σε επίτιμο 

διδάκτορά του το 2000, αποτελεί εδώ και χρόνια το μήλον της έριδος για τους μελετητές του 

σύγχρονου θεάτρου. Και ο λόγος απλός: το σύνολο του έργου του αρνείται την απλή 

κατηγοριοποίηση. Όλοι μπορούν να βρουν κάτι για να στηρίξουν κάποια θέση, αλλά ποτέ κάτι 

που να εξαντλεί όλες τις θέσεις. Υπάρχει ο παράλογος αλλά και ο απόλυτα λογικός Πίντερ.

Read More

Ο πάτος ενός θεσμού

Τη Δευτέρα που μας πέρασε δόθηκαν τα βραβεία της ούτω αποκαλούμενης ακόμη Ένωσης Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών. Την ονομάζω έτσι, γιατί πραγματικά είναι να απορεί κανείς πώς ακόμη απονέμει βραβεία θεάτρου, τη στιγμή που όλοι σχεδόν οι μάχιμοι και δοκιμασμένοι θεατρικοί κριτικοί, εκείνοι που ξημεροβραδιάζονται στα θέατρα, εκείνοι που διατηρούν τις πιο δημοφιλείς θεατρικές στήλες, έχουν εδώ και δύο χρόνια αποχωρήσει (ενδεικτικά: Καλτάκη, Τσατσούλης, Ιωαννίδης, Μουντράκη, Προύσαλη, Πετάση, Μπλάτσου, Πεφάνης, η αφεντιά μου, μεταξύ άλλων).

Read More

Περί φαντασιώσεων

Τo σημερινό σχόλιο έχει ως αφορμή τη φιέστα με τα λαδοτύρια και το σπληνάντερο που στήθηκε στην «πτωχογειτονιά» της Βουκουρεστίου, με αφορμή τους γάμους της Κρυστάλλως και του Λιάκου, πρωταγωνιστών στο δημοφιλές δραματικό ειδύλλιο Ο Αγαπητικός της Βοσκοπούλας του Δημήτρη Κορομηλά, που έκανε πρεμιέρα το 1894 στην Οδησσό και έκτοτε μετρά 15.000 παραστάσεις.

Read More

Με δύναμη από τη Μονή Λαζαριστών: Κεχαϊδης στο ΚΘΒΕ

«Με δύναμη από την Κηφισιά» (1994), του Δ. Κεχαϊδη, στη Μικρή Σκηνή της Μονής Λαζαριστών. Μια μαύρη κωμωδία που μπορεί σε επίπεδο ιδεών, λόγου και προβληματισμών να έχει ξεπεραστεί, όμως σε επίπεδο σκιαγράφησης δραματικών προσώπων ακόμη αντέχει. Δεν μπορώ να σκεφτώ άλλο σύγχρονο ελληνικό έργο που να του παραβγαίνει σ’ αυτό. Με μικρές, πολύ μικρές ψηφίδες ο Κεχαϊδης φέρνει στη ζωή τέσσερις χαρακτήρες τρισδιάστατους, στέρεους, πιστευτούς.

Read More

Διασκεδαστική δημιουργία

Παρά τα δυσοίωνα μηνύματα που αφήνει στο πέρασμά της η κρίση, το θέατρο στη Θεσσαλονίκη συνεχίζει να το παλεύει. Φέτος άνοιξαν τρεις νέοι, πολύ ωραίοι, χώροι (σε ισόγειο —επιτέλους). Είναι το θέατρο «Black Box» του Θωμά Χαρέλα, το Θέατρο «Τ» της Γλυκερίας Καλαϊτζή και το θέατρο  «Vis Motrix» του Κώστα Γεράρδου (μετακινήθηκε από την περιοχή της Ρωμαϊκής Αγοράς στη Βασ. Γεωργίου). Αν τα προσθέσουμε στα ήδη υπάρχοντα, τότε η περιοχή Φαλήρου έχει τα περισσότερα θέατρα από οποιαδήποτε άλλη περιοχή στην πόλη (σύνολο οκτώ). Καθόλου άσχημα, για να γίνουν ωραία πράγματα.

Read More

Μια αινιγματική φιγούρα: «Η γυναίκα της Ζάκυθος» στον κινηματογράφο «Φαργκάνη»

Η γυναίκα της Ζάκυθος του Διονύσιου Σολωμού, ένα κείμενο με «άτακτη» συγγραφική και εκδοτική ιστορία, φιλοξενήθηκε για λίγες παραστάσεις στη σκηνή του κινηματογράφου Φαργκάνη που, κατά πως φαίνεται, έχει βάλει στόχο να μπει στο θεατρικό χάρτη της πόλης. Δεν είναι κακό, αρκεί να αποκτήσει τις προδιαγραφές εκείνες που θα το κάνουν να είναι θέατρο. Και το λέω αυτό γιατί όλοι οι πρώην κινηματογράφοι που μετατράπηκαν σε θέατρο εκ των πραγμάτων δεν κατάφεραν ποτέ να ξεπεράσουν τα εγγενή προβλήματα του χώρου, ιδίως σε ό,τι αφορά τις σχέσεις σκηνής/πλατείας. Και αυτό φάνηκε και στην παράσταση η Γυναίκα της Ζάκυθος που ερμήνευσε η Όλια Λαζαρίζου, κάτω από τις σκηνοθετικές οδηγίες του Δήμου Αβδελιώδη.

Read More

Παράσταση-προσφορά: Το ΘΕ.ΑΜ.Α στο «Άνετον»

Διαβάζω στο πρόγραμμα της παράστασης του έργου του Έντουαρντ Άλμπι, Ιστορία ζωολογικού κήπου, ότι η ομάδα Ατόμων με Αναπηρία ΘΕ.ΑΜ.Α φιλοδοξεί να ιδρύσει την πρώτη Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης, αμφισβητώντας έτσι τον ισχύοντα νόμο του Υπουργείου Πολιτισμού ο οποίος έχει θεσπίσει ως βασικό κριτήριο επιλογής στις ανώτερες δραματικές σχολές την αρτιμέλεια. Σωστή διεκδίκηση, αν αναλογιστεί κανείς ότι τα ΑΜΕΑ αποτελούν ένα 9% του πληθυσμού της χώρας.

Read More

Η δημιουργικότητα της σιωπής

Η σιωπή στις τέχνες ήταν πάντα ένα  συναρπαστικό πεδίο διερεύνησης. Είναι η στιγμή εκείνη κατά την οποία το άτομο αναγκάζεται να αφουγκραστεί πράγματα που ακριβώς επειδή θεωρεί αυτονόητα δεν τα προσέχει. Η σιωπή, σε αντίθεση με άλλες εμπειρίες, δεν περιγράφεται. Είναι κάτι που βιώνει κάποιος. Όπως συνέβη στην περίφημη περφόρμανς του Τζων Κέιτζ, για παράδειγμα, το 1952, όπου η σιωπή «έγραψε».

Read More

Συμμετοχή και αμφισβήτηση

 

-->

Εάν ο 20ός αιώνας ήταν ο αιώνας της θεωρίας, ο 21^ος προβλέπεται να είναι ο αιώνας των δεδομένων (dada). Κάτι άλλωστε που φαίνεται και από τις τάσεις του σύγχρονου θεάτρου (ιδίως της περφόρμανς), όπου δεν πρωταγωνιστεί πλέον η μυθιστορία και η αφαιρετική σκέψη αλλά οι ιστορίες/καταθέσεις απλών ανθρώπων που κομίζουν, προς θέαση και ακρόαση, τεκμήρια. Και το ερώτημα που εγείρεται είναι το εξής: η συμμετοχή του θεατή-αφηγητή ή δρώντος προσώπου  είναι αυτόματα και δείγμα χειραφέτησης ή πράξη ανάλογη με τη συμμετοχή του στη νεοφιλελεύθερη αγορά;

Read More

Εύθραυστη ισορροπία τρόμου

 

-->

 «Αξιότιμε σύντροφε, το έργο μου “Η φυγή” απαγορεύτηκε στις πρόβες. Οι παραστάσεις του “Πορφυρού νησιού” απαγορεύτηκαν. Το έργο μου “Οι ημέρες των Τουρμπίν”, ύστερα από 300 παραστάσεις, απαγορεύτηκε. “Το διαμέρισμα της Ζόικα”, έπειτα από 200 παραστάσεις, απαγορεύτηκε. Η έκδοση των διηγημάτων μου απαγορεύτηκε […] Δεν έχω διάθεση να ζήσω σε μια χώρα στην οποία δεν μπορώ ούτε να δημοσιεύσω ούτε να ανεβάσω στο θέατρο τα έργα μου. Απευθύνομαι σε σας για να σας ζητήσω να μου δώσετε πίσω την ελευθερία μου ως συγγραφέα ή να με εκτοπίσετε από τη Σοβιετική Ένωση μαζί με τη σύζυγό μου».

Read More

Θέατρο της οικειότητας

 

-->

Συνδέω: συνδεδεμένος, αποσυνδεδεμένος. Connect: connected, disconnected. Η δημοφιλέστερη λέξη στον 21^ο αιώνα --μαζί με το νεοφιλελευθερισμό και το μεταμοντερνισμό. Είναι παντού (ελληνικά, αγγλικά). Μια λέξη-κλειδί που έχει άμεση σχέση με τη φυσιογνωμία του σύγχρονου lifestyle. Όποιος την αγνοεί δεν υπάρχει. Οι τέχνες ομοίως.

Read More

Θέατρο και καθημερινότητα: Το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας στην ΕΜΣ

 
-->

Δεν ξέρω αν είναι σύμπτωση  ή σκόπιμη επιλογή, πάντως το φετινό εναρκτήριο λάκτισμα του ΚΘΒΕ μοιάζει και από άποψη αισθητικής και θεματολογίας, με το περσινό. Να θυμίσω πως τέτοια εποχή είχαμε την περφόρμανς-ντοκουμέντο «Ελλάδα-Αυστρία:  ισοπαλία», σε συνεργασία με το Εθνικό Θέατρο του Γκρατζ. Φέτος, ήταν η σειρά του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας να ζητήσει τη συνεργασία του ΚΘΒΕ για να παρουσιάσει την «Οδύνη των ανέργων και το δικαίωμα στην τεμπελιά», περφόρμανς που πρωτοπαρουσιάστηκε πρόσφατα στο Φεστιβάλ Αθηνών.

Read More

Τα φεστιβάλ στην εποχή της παγκοσμιοποίησης

Είναι κοινός τόπος να πούμε ότι τέχνες όπως το θέατρο, ο χορός κ.λπ, δεν ζουν σε ελεφάντινους πύργους. Και δεν έζησαν ποτέ. Ανήκουν στη δημόσια σφαίρα. Και αυτό σημαίνει ότι, για να μας αφορούν, οφείλουν να αφουγκράζονται τα όσα συμβαίνουν γύρω τους και ανάλογα να πράττουν. Διαφορετικά δεν έχουν ουσιαστικό λόγο ύπαρξης. Και ειδικά η εποχή μας προσφέρει πολλά πράγματα για στοχασμό.

Read More

O «αθώος» θεατής και το «ένοχο» θέαμα: Ο «Κατάδικός μου » στο Δάσος

Ήταν το πιο ενθουσιώδες χειροκρότημα που άκουσα όλο το καλοκαίρι. 2000 άτομα επί δεκάλεπτο έστελναν τα δικά τους θερμά διαπιστευτήρια στους συντελεστές της παράστασης του έργου των Ράντου, Γανωτή και Σταυρουδάκη «Κατάδικός μου» (Θέατρο Δάσους), σε σκηνοθεσία Παλούμπη. Και ακόμη απορώ; Τι χειροκροτούσαν, αλήθεια;

Read More

Θεατρόμορφη τρομοκρατία

 

Σε μια πρόσφατη επιφυλλίδα μου για το «θέατρο του τρόμου» σχολίαζα, με αφορμή τον πόλεμο στη Γάζα, πως οι δράστες σκληρών εκδικητικών ή τιμωρητικών πράξεων δείχνουν με τις επιλογές τους πως ξέρουν πολύ καλά πώς να διασπείρουν τον τρόμο με τη γλώσσα του θεάτρου, φορώντας τον απρόσωπο μανδύα της εξουσίας της τεχνολογίας.

Read More