Τα κέρδη της απογραφής Τα “Δημήτρια” στο Άνετον

Αυτή η πόλη ορισμένες φορές προδίδει ένα θεατρικό πρόσωπο που σε κάνει να πιστέψεις πως κάτι γίνεται. Αλλά μόνο προς στιγμήν. Γιατί πάντα υπάρχει και η επιστροφή στην πραγματικότητα. Το έχουμε ζήσει και το έχουμε σχολιάσει άπειρες φορές. Εδώ οι ομάδες μας πάσχουν από το σύνδρομο της απομόνωσης.
Τι κάνουμε εμείς για μας;
Ούτε συνεργάζονται ούτε αλληλοκαλύπτονται. Τις διακατέχει μια περίεργη εσωστρέφεια, λες και φοβούνται, λες και δεν έχουν εμπιστοσύνη η μία στην άλλη και πρωτίστως στον εαυτό τους. Και αυτό φαίνεται και από τη γενικότερη δραστηριοποίησή τους. Στην ευρύτερη γειτονιά είναι τόσες χώρες με ενδιαφέρουσα θεατρική δραστηριότητα. Δεν είδαμε από τους καλλιτέχνες μας κάποια πρωτοβουλία. Κάποια διάθεση ανοίγματος και προώθησης των καλλιτεχνικών τους προτάσεων παραπέρα. Εκτός κι αν τα περιμένουν από το κράτος, οπότε είναι χαμένοι από χέρι. Το θέμα είναι τι μπορούν να κάνουν οι ίδιες οι ομάδες για να σωθούν. Σίγουρα η κρίση κάνει τα πράγματα απείρως πιο δύσκολα. Αλλά, ας μην ξεχνάμε πως και προ κρίσης στην ίδια κατάσταση βρισκόμασταν. Πάλι αφήναμε ανεκμετάλλευτες τις προοπτικές που δημιουργεί η γεωγραφική μας θέση. Για να κάνουμε ένα βήμα παραπέρα χρειάζεται ένα αλλιώτικο πνεύμα,  πιο συλλογικό και τολμηρό. Και ομολογώ πως  αυτό που είδαμε, δίκην φινάλε των «Δημητρίων», στο «Άνετον», έδειξε πως υπάρχει ταλέντο, άποψη και καλές ιδέες, που θα μπορούσαν να ενδιαφέρουν και την εναλλακτική σκηνή άλλων χωρών. Ας μην αναζητούμε άλλοθι της απραξίας μας στους χρεοκοπημένους  θεσμούς. Ας κάνουμε ένα πρώτο γενναίο βήμα ακουμπώντας αποκλειστικά επάνω στις δικές μας δυνάμεις.

Βρήκα πολύ χρήσιμη τη σκέψη των 48^ων Δημητρίων να αποταθούν σε ομάδες της πόλης που ήρθαν στο φως τα τελευταία δέκα χρόνια, για να καταγράψουν, η καθεμιά για λογαριασμό της, τη δική της ανάγνωση στην πρόσφατη απογραφή πληθυσμού, τη νέα Ελλάδα των (λαθρο)μεταναστών, των νεόπλουτων, των νεόπτωχων, των αγανακτισμένων κ.λπ.

Θέαμα με πολλούς αποδέκτες ήταν αυτό που είδαμε. Ένα καλειδοσκόπιο εντυπώσεων, σκέψεων, συναισθημάτων, διαθέσεων, αντιδράσεων, ιστορικών αναδρομών, ντοκουμέντων. Ένα δρομολόγιο με  πολλές και απρόβλεπτες παρακαμπτηρίους. Μια Ελλάδα πολυσχιδής, ενίοτε σχιζοφρενής, μια Ελλάδα σημερινή και μια άλλη, αλλοτινή. Μια Ελλάδα πολλών ταυτοτήτων, προορισμών, προελεύσεων, αφηγήσεων, εντάσεων.

Προφανώς δεν ήταν όλα τα δρώμενα του ίδιου επιπέδου. Υπήρχαν και οι τηλεοπτικές ευκολίες, οι επιπόλαιες, οι πειραματικές χωρίς πείραμα, οι βιαστικές, οι καινοφανείς χωρίς καινοτομία κ.ο.κ. Αναμενόμενα όλα αυτά σε ένα ομαδικό πείραμα σαν κι αυτό (με δώδεκα συμμετοχές). Το θετικό είναι ότι όλες ανεξαιρέτως οι παραστάσεις είχαν, αν μη τι άλλο, αίσθηση του σανιδιού και της επικοινωνίας με την πλατεία. Όλες, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, κατέβηκαν κάτω, άλλες πιο ηχηρά και άλλες με κάποιο σκούντημα.

Συμπαθητικό μέσα στη λιτότητά του το μουσικό ανσάμπλ από την ομάδα Sourliboom, έδωσε τον τόνο της τετράωρης  βραδιάς που είχε λίγο από όλα: και σωματικό παίξιμο και περφόρμανς και κλασική φάρσα και θέατρο του παραλόγου. Χάρηκα ιδιαίτερα (ίσως πιο πολύ από όλα) το 15λεπτο της ομάδας Ars Moriendi. Είχε άποψη καθαρή και δουλεμένη. Η Πηνελόπη Χατζηδημητρίου δημιουργεί σιγά σιγά τον δικό της χώρο, πέρα από τον Τερζόπουλο. Και κερδίζει πόντους. Στέκομαι, επίσης, στην πρόταση της ομάδας Α4Μ (σε κείμενα Έλιοτ, Κάλβου και της ομάδας). Η Αθηνά Δράγκου συνέθεσε ένα δρώμενο που εμβολίαζαν διαλυτικά το συνεχές πηγαινέλα των σημείων, οι μισοφαγωμένες φράσεις, οι αιωρούμενες λέξεις, η αέναη κίνηση των σωμάτων σε αναζήτηση ταυτότητας στην έρημη χώρα της σκηνής. Απομονώνω τις σουρεαλιστικές πινελιές στην εικαστική σύλληψη, τις μεταδραματικές λύσεις στη σκηνική συμπεριφορά  των υποκριτικών όγκων και την πυκνότητα στις ατακαριστές αφηγήσεις, όλα στοιχεία μιας καλής ιδέας που σηκώνει περαιτέρω χτίσιμο και δέσιμο.

Ενδιαφέρουσα η βιντεοεισαγωγή της ομάδας του Κέντρου Θεατρικής Έρευνας, χωρίς όμως την ανάλογη συνέχεια. Ανεπίδοτες εισαγωγικές υποσχέσεις. Με ορισμένα καλά ταλέντα εμφανίστηκε η  C for Circus, αλλά με μια ιδέα αχταρμά που δεν είχε εστιακό κέντρο, με αποτέλεσμα το πλήθος της διανομής να φαντάζει μπούγιο χωρίς πλοηγό. Tηλεοπτικής κοπής η φάρσα της ομάδας «Ανευ προηγουμένου». Με καλές προδιαγραφές, χωρίς όμως τις αναπάντεχες κούρβες που θα το έκαναν απρόβλεπτο και αισθητικά πιο σημερινό, το κείμενο που παρέδωσε στην ομάδα Oberon ο Βασίλης Δερμιτζόγλου και ζωντάνεψαν στη σκηνή ο ίδιος (παίζοντας καλά τον άνευρο απογραφέα), η χαμηλών τόνων Μαρία Ριστάνη και ο καταιγιστικός Διονύσης Καραθανάσης, ο οποίος είχε την τάση να γίνεται πολύ εύκολος μέσα από την υπερβολή. Το «Σχήμα Εκτός Άξονα», με τη μινιμαλιστική χροιά που χαρακτηρίζει την αισθητική του, κόμισε αυτό ακριβώς το πράγμα, μέσα από τα σώματα της Ε. Σωφρονίδου και του Στρ. Ανούδη. Ο «Μαύρος Γάντζος» με μια σουρεάλ πρόταση (σε κείμενα G. Pere)  πλησίασε λοξά το στόχο, ωστόσο η τελική εικόνα ήθελε μπόλικο καθάρισμα και βάθος για να πείσει. Η ομάδα  ριSκο κινήθηκε προς το τηλεοπτικό. Είχε χιούμορ και στα σημεία ενδιαφέρον η σκηνοθεσία της Σμαρώς Πλατιώτη για λογαριασμό της ContAct.

Πολλά τα εύσημα στο συντονιστικό δίδυμο Δάφνη Μουστακλίδου και Γιάννη Γκουντάρα που μεθοδικά συμβάλλουν τα μέγιστα στην ποιοτική αναβάθμιση του θεατρικού τοπίου της πόλης.

Συμπέρασμα: απογραφή με κέρδη και μέλλον.

20/11/2011