Η μεταδραματική αισθητική των Blitz





Βlitz=αστραπιαία αεροπορική επίθεση. Με θεατρικούς όρους θα μπορούσε να μιλήσει κανείς για «επίθεση» ενάντια στον ορίζοντα των προσδοκιών του  θεατή. Ενάντια σ’ αυτό που γνωρίζει και αποδέχεται ως θέατρο. Μια σχεδόν φουτουριστική διαλυτική παρέμβαση, με στόχο τη δημιουργική ανασύνθεση κάπου αλλού.
Κάπως έτσι αντιλαμβάνομαι τις επιτελεστικές δράσεις της ομάδας των Blitz: ένας «ανελέητος» βομβαρδισμός από εικόνες, ήχους και σώματα, μια συνεχής χωρική και ειδολογική μετατόπιση, με πολλές εστίες δράσης (όπως η περσινή φεστιβαλική «Κατερίνη», με τα επτά δωμάτια στο BIOS να υποδέχονται τα δρώμενα), καθεμιά από τις οποίες προσδίδει στο θέαμα επιπλέον σημαίνουσες διαστάσεις που δύσκολα κατηγοριοποιούνται και ακόμη πιο δύσκολα τιθασεύονται. Όλη αυτή η αναζήτηση που χαρακτηρίζει τις παραστάσεις των  Blitz φέρνει στον νου τα λόγια του Άμλετ του Χάινερ Μίλλερ, εκεί όπου λέει ότι το δράμα του «δεν είναι πια συναφές», εννοώντας «συναφές» με ένα κόσμο που εδώ και χρόνια έχει ξεπεράσει κατά πολύ τις επιτελεστικές δυνατότητες της γνώριμης θεατρικής τέχνης, δηλαδή  το δράμα καταστάσεων που βασίζεται πιο πολύ στις συγκρούσεις ατόμων.
Είναι γνωστό πως, από την εποχή των αρχαίων τραγικών, η βάση της σκηνικής αναπαράστασης ήταν ένας κόσμος πέρα από την ίδια την αναπαράσταση. Ήταν μια μιμητική διαδικασία που αναπαριστούσε την πραγματικότητα και παράλληλα υλοποιούσε την πραγματικότητα. Από τότε, όμως, που ο κόσμος έγινε μια δεξαμενή ομοιωμάτων, τα πράγματα δυσκόλεψαν τις λειτουργίες της μίμησης. Ήταν ζήτημα χρόνου το θέατρο να μετατραπεί από μια ενιαία και περιεκτική σύνθεση, σε στιγμιαίο γεγονός, με τα συστατικά του πλέον να επιδεικνύουν την παντιέρα της αυτονόμησής τους: το σώμα από τη φωνή, η φωνή από αυτό που λέγεται, αυτό που λέγεται από το νόημά του. Εδώ ανήκει και το θέατρο των Blitz: θέατρο «μεταδραματικό», όπως θα έλεγε σε μια ανάλογη περίπτωση ο Λέμαν, όπου τα διαδραστικά πλέγματα που δημιουργούνται κατά τη διάρκεια των παραστάσεών στοιχειοθετούν ένα σύμπαν σε μόνιμη κατάσταση (ανα)κατασκευής. Ο θεατής, από παθητικός δέκτης ολοκληρωμένων θέσεων, καλείται τώρα να ανασυνθέσει λέξεις, υλικά και ήχους, άλλως πως, καλείται να γίνει και αυτός ένας συν-γραφέας, συσπειρώνοντας τις μικροδομές τόσο της σκηνοθεσίας όσο και της κερματισμένης αφήγησης.



Οι Blitz κάνουν θέμα και θέαμα την αγωνία τους να μιλήσουν για ένα κόσμο που αλλάζει διαρκώς, και μάλιστα προς το χειρότερο. Το πού τελικά θα οδηγήσει το μεταδραματικό οδοιπορικό τους είναι άγνωστο. Το μόνο βέβαιο είναι ότι θα συνεχίσει να «πυροβολεί» («Guns! Guns! Guns!», μας λέει ο εύστοχος τίτλος της προτελευταίας τους («Εθνικής») δουλειάς), στοχεύοντας σε ένα θέατρο όχι μόνο διαφορετικό αλλά και κοινωνικά ευαισθητοποιημένο και ιδεολογικά ανήσυχο, όπως η φετινή φεστιβαλική τους περφόρμανς με τίτλο «Cinemascope, η οποία αφορά το τέλος του κόσμου. Οι θεατές, απομονωμένοι πίσω από ένα μεγάλο τζάμι, παρακολουθούν το θέαμα να (μετ)εξελίσσεται μέσα στο και από το αστικό τοπίο, με μόνη ακουστική επαφή μαζί του τα ασύρματα ακουστικά. Από το θέατρο των ματιών οι Blitz μας εκθέτουν τώρα και σε ένα θέατρο των αφτιών. Ώρα ν’ αφουγκραστούμε τον κόσμο λίγο πριν μας αποχαιρετίσει.


Σημ. Μέρος του κειμένου αυτού δημοσιεύτηκε στο περιοδικό του Φεστιβάλ Αθηνών 2010.


Share:

Αναγνώστες

Translate

ΣΑΒΒΑΣ ΠΑΤΣΑΛΙΔΗΣ / SAVAS PATSALIDIS

ΣΑΒΒΑΣ ΠΑΤΣΑΛΙΔΗΣ / SAVAS PATSALIDIS

CURRICULUM VITAE (CV)/ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Critical Stages/Scènes critiques

Critical Stages/Scènes critiques
The Journal of the International Association of Theatre Critics

USEFUL LINKS/ ΧΡΗΣΙΜΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ

ARTICLES IN ENGLISH

ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΚΡΙΤΙΚΕΣ / ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΕΣ-CURRENT REVIEWS (in Greek)

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ (FOR GENERAL READING)

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΑΡΘΡΑ (SCHOLARLY PUBLICATIONS--in Greek)

Περιεχόμενα

Αρχειοθήκη ιστολογίου

Recent Posts